Matowe fronty lakierowane zyskują coraz większą popularność zarówno w nowoczesnych kuchniach, jak i w przestrzeniach biurowych czy garderobach. Ich subtelna elegancja i aksamitna powierzchnia dodają wnętrzom wyrafinowanego charakteru. Jednak w odróżnieniu od powierzchni na wysoki połysk, maty są bardziej wymagające w pielęgnacji. Odciski palców, kurz, drobne zabrudzenia – wszystko to może być szybciej widoczne na pozornie czystej i stonowanej tafli lakieru.
Dla stolarzy, projektantów mebli i pasjonatów meblarstwa ważne jest, by wiedzieć, jak przedłużyć żywotność powierzchni oraz zachować ich nienaganny wygląd przez długie lata. Źle dobrane środki lub nieprawidłowa technika mogą nie tylko pogorszyć estetykę frontu, ale także uszkodzić strukturę samego lakieru, prowadząc do zmatowień, smug lub trwałych odbarwień.
Charakterystyka lakierowanych powierzchni matowych
Lakier matowy, w porównaniu do lakieru na wysoki połysk, charakteryzuje się mikrochropowatą strukturą. Tę fakturę zawdzięcza odpowiedniemu składowi lakieru lub dodatkom matującym, które rozpraszają światło i nadają powierzchni miękki, przygaszony efekt wizualny. Jednocześnie to właśnie ta cecha sprawia, że na macie bardziej uwidaczniają się zabrudzenia czy niejednorodności powstałe podczas nieprawidłowego czyszczenia.
Co więcej, fronty matowe nie powinny być zbyt często czyszczone zbyt mokrą ściereczką – nadmiar wody może z czasem doprowadzić do spęcznienia krawędzi lub przenikania wilgoci w miejsca łączeń materiałów, szczególnie gdy zastosowano tańsze płyty meblowe. W praktyce oznacza to konieczność stosowania metod łagodnych, skutecznych, a zarazem bezpiecznych dla powłoki.
Czego absolutnie unikać przy czyszczeniu matu
Stolarze dobrze wiedzą, że wybór środka czyszczącego potrafi zadecydować o tym, czy front będzie służył latami, czy też po roku pojawią się na nim nieodwracalne uszkodzenia. Do najczęściej popełnianych błędów należy stosowanie:
- szorstkich gąbek lub ściernych padów, które mogą zarysować powierzchnię
- mleczek do czyszczenia kuchni i łazienek, zawierających mikroziarna ścierne
- alkoholu technicznego lub rozpuszczalników, które mogą naruszyć warstwę lakieru
- środków nabłyszczających do mebli, które zostawiają smugi i zmieniają naturalny wygląd matu
Szczególną uwagę należy też zwrócić na jakość ścierek z mikrofibry – nie każda nadaje się do powierzchni matowych. Najlepsze będą gęsto tkane mikrowłókna o delikatnej strukturze, bez ostrych brzegów i z przeszyciem wewnętrznym, które nie rysuje lakieru.
Czym i jak czyścić fronty lakierowane na mat
Podstawą codziennej pielęgnacji powinno być usuwanie zabrudzeń na sucho, z użyciem miękkiej, suchej szmatki. Kurz i drobiny piasku czy resztek z kuchni mogą działać jak papier ścierny, jeśli zostaną rozsmarowane po powierzchni podczas czyszczenia na mokro.
Do czyszczenia na mokro najlepiej używać ciepłej (nie gorącej!) wody z odrobiną łagodnego detergentu – najlepiej takiego, który nie zawiera barwników, substancji zapachowych, ani środków natłuszczających. Klasyczny, neutralny płyn do mycia naczyń w proporcji jedna kropla na litr wody sprawdza się idealnie.
Krok po kroku:
- Nasącz miękką szmatkę w przygotowanym roztworze, a następnie dobrze ją wyciśnij.
- Przecieraj powierzchnię delikatnymi, okrężnymi ruchami – nigdy nie trzyj miejsca uporczywego zabrudzenia z siłą.
- Natychmiast po czyszczeniu osusz front czystą i suchą szmatką z mikrofibry, aby nie zostawić smug ani zacieków.
Warto też pamiętać, by nie czyścić całych powierzchni od razu – lepiej działać sekcyjnie, czyszcząc i wycierając na sucho fragment po fragmencie. Pozwala to zachować jednolity wygląd lakieru bez ryzyka, że woda zacznie wysychać nierównomiernie.
Naturalne alternatywy i preparaty profesjonalne
Dla zwolenników ekologicznych rozwiązań sprawdzoną metodą jest użycie roztworu octu z wodą w proporcji 1:4. Ocet doskonale radzi sobie z tłustymi plamami, a jego lekko kwaśny odczyn nie narusza warstwy lakieru – pod warunkiem, że powierzchnia nie ma nieszczelnych krawędzi. W przypadku mebli robionych ręcznie lub lakierowanych jednostronnie, należy ostrożnie podejść do stosowania tej metody.
Na rynku dostępne są również profesjonalne środki dedykowane do powierzchni matowych – np. mleczka antystatyczne, które nie tylko czyszczą, ale też ograniczają osadzanie się kurzu. Warte polecenia są produkty oznaczone jako do frontów matowych lub do powierzchni soft-touch, często stosowanych także w sektorze mebli biurowych.
Przy doborze takich środków należy kierować się ich składem: im mniej składników, tym lepiej. Preparaty o neutralnym pH, bez dodatków zapachowych i środków wybielających, będą najbezpieczniejsze dla delikatnych powłok lakierowanych.
Jak zapobiegać szybkiemu brudzeniu się frontów
Najlepsza metoda czyszczenia to ta, której nie trzeba stosować zbyt często – dlatego warto już na etapie projektowania i montażu mebli zadbać o rozwiązania ograniczające kontakt dłoni z powierzchnią frontów. Systemy bezuchwytowe oparte na mechanizmie push-to-open są wygodne, ale niestety bardzo eksponują zabrudzenia. Dobrym kompromisem są uchwyty frezowane lub listwowe, które łączą estetykę z praktycznością.
Innym rozwiązaniem są lakiery utwardzane promieniami UV, które tworzą bardziej odporną powłokę – takie fronty rzadziej się brudzą i są łatwiejsze do czyszczenia bez ryzyka smug. Dla stolarza to również szansa na wyróżnienie swojej oferty i zaproponowanie klientom produktów wyższej jakości, o dłuższej trwałości użytkowej.
Warto też poinstruować klienta, by unikał dotykania frontów tłustymi rękami (np. podczas gotowania) oraz regularnie, choć delikatnie, usuwał drobny kurz. Takie codzienne nawyki pozwolą znacząco przedłużyć estetykę wykończenia, zmniejszając jednocześnie konieczność intensywnego czyszczenia, które zawsze wiąże się z pewnym ryzykiem uszkodzenia powłoki.